استفاده از خصایص حیوانات برای توصیف منش انسان‌ها در همه زبان‌های دنیا معمول است و در این میان خر در زبان و ادبیات فارسی از این لحاظ جایگاه ویژه‌ای دارد. اما استفاده از این حیوان در یک چهارچوب سیاسی-ادبی با عنوان «حزب خران» اولین بار در دهه بیست شمسی با عمری کوتاه در مطبوعات ایران ظاهر شد. در سال ۱۳۴۶ دست‌اندرکاران مجله شناخته شده فکاهی توفیق، بار دیگر حزب خران را در یک صفحه طنز ویژه در لابلای این مجله مطرح کردند. "عباس توفیق" از سردبیران این هفته‌نامه و یکی از بنیانگذاران حزب خران می‌گوید "آن ایده تنها بعنوان یک کار رسانه‌ای برای مبارزه با ناهنجاری‌های اقتصادی و اخلاقی جامعه در نظر گرفته شده بود اما با چنان استقبالی روبرو شد که کم‌کم شکل یک «سازمان» گرفت؛ متقاضیان عضویت باید «دلایل خریت» ارائه می‌کردند تا از طرف «کمیته خربگیری» پذیرفته شوند و برایشان «کارت حزبی» صادر شود. "هوشنگ معمارزاده" از دیگر دبیران توفیق هم می‌گوید متقاضی عضویت باید ثابت می‌کرد که با وجود امکانات برای او رشوه نمی‌گرفت و دزدی نمی‌کرد تا به عضویت حزب پذیرفته شود. «سرطویله مرکزی حزب» سیزده‌بدر را «روز جهانی خر» اعلام کرد که بطور ویژه‌ای جشن گرفته می‌شد. مستند حزب خران، روایتی است در مورد تشکیل، رشد و افول این حزب از زبان دست‌اندرکاران آن در بی‌بی‌سی فارسی که اولین بار در روز سیزده‌بدر پخش شد.
License: Creative Commons Attribution license (reuse allowed)