จิตนี้ มีลักษณะดิ้นรน กลับกลอก รักษายาก ห้ามยาก ข่มยาก เป็นธรรมชาติเร็ว ตกไปในอารมณ์ตามความใคร่  เปลี่ยนแปลงง่าย เที่ยวไปไกล

ปัญหาหลักอันนึงของนักปฏิบัติธรรมทั้งลายคือ ความยากในการบังคับจิตของตนให้หยุดนิ่งตามใจปรารถนา ในวิตักกสัณฐานสูตร (ม.มู. ๑๒/๒๑๖/๒๒๖) พระพุทธองค์ทรงตรัสสอนถึงวิธีการกำจัดความคิดฟุ้งซ่าน ความวิตกกังวลต่างๆให้ออกไปจากใจ อย่างเป็นขั้นเป็นตอน ตั้วแต่ง่าย ไปจนถึงยาก

ธรรมบรรยายโดย พระอาจารย์ณรงค์ชัย ฐานชโย